کشف مهم باستان شناسی در البرز | هخامنشیها در محوطه دوران مادها ساختمان اداری احداث کردند؟ + عکس
تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۲۸۹۳۱
همشهری آنلاین - محمد باریکانی: محوطه باستانی ازبکی در استان البرز و شهرستان نظرآباد، یکی از کهن ترین محوطه های باستانی ایران و به جای مانده از ۹ هزار سال پیش از میلاد مسیح و یک محوطه متعلق به دوران ماد است. از سال ۱۳۷۷ تاکنون بخش های مختلف محوطه باستانی ازبکی در حال کاوش باستان شناسی است.
محوطه باستانی ازبکی دارای یک دژ اصلی است که بر فراز تپه اصلی ازبکی قرار گرفته و دکتر یوسف مجیدزاده در ۱۹ فصل کاوش این تپه و محوطه های پیرامونی آن که از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۴ ادامه یافت، دریافت که با یک محوطه دوران ماد مواجه است که از هزاره نهم پیش از میلاد مسیح تا دو هزار پیش از میلاد دارای استقرار بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش همشهری، این نظریه حالا در کاوش های جدید رد شده است و آنطور که فرزان احمد نژاد باستان شناس و معاون کاوشهای باستان شناسی دوشان تپه به همشهری گفته است، سفال های آلویی رنگ متعلق به اقوام زاگرس نشین بودند که به دلیل تغییرات اقلیمی ناچار به ترک زادگاه خود و ورود به تمدن ازبکی شده و در همین نقطه با مردمان تپه ازبکی ازدواج کرده و تشکیل خانواده دادند و سپس فرهنگ خود را در کنار این تپه شکل دادند.
تپه ازبکی دارای ۵ محوطه و تپه باستانی است. تختگاه ازبکی، دژ اصلی یا همان تپه ازبکی، دوشان تپه، جیران تپه و مارال تپه محوطه های باستانی اطراف این تپه ۲۶ متری هستند که همگی آنها نشانه های دوره ماد را بیرون آورده اند.
حالا اما دکتر مهرداد ملک زاده باستان شناسی که از سه ماه قبل کاوشهای باستان شناسی دوشان تپه، یکی از محوطه های باستانی اقماری تپه ازبکی را در دست گرفته است در آخرین روز از پایان فصل هشتم کاوش این محوطه باستانی به همشهری گفت: در کاوش این فصل از محوطه باستانی دوشان تپه در جستجوی آثار دوره عصر آهن ۳ که همزمان با دوره مادها است بودیم. اما به سازهای رسیدیم که مادی نیست و براساس اندازه و چینش خشتها گمان بر آن است که سازه هخامنشی در دوشان تپه کشف شده است.
مهرداد ملک زاده گفت: هنوز در حال مطالعه سازه معماری نویافته دوشان تپه در محوطه باستانی ازبکی هستیم تا اطمینان پیدا کنیم این محوطه یک محوطه هخامنشی است. چون براساس سایز و اندازه خشتهای به کار برده شده در دیوارهای این سازه می توان گفت این بنا یک بنای هخامنشی است. بنابراین اگر این فرضیه اثبات شود، این نخستین اثر دوره هخامنشی است که از محوطه باستانی ازبکی بیرون آمده است.
تپه ازبکی حدود ۱۲۰ هکتار وسعت دارد و مالکیت آن تا همین دو سال گذشته خصوصی بود و به دلیل حقوق مالکانه، دولت نمی توانست عرصه و حریم این تپه و محوطه های اطراف آن را که تبدیل به زمین کشاورزی و باغ ویلا و دریاچه مصنوعی شده بود، آزادسازی کند. اما درست در همین سال های گذشته بود که مالک زمین های ازبکی تصمیم به هبه ۱۲ هکتار از زمین های اطراف تپه اصلی ازبکی برای آزادسازی حریم این محوطه باستانی کرد.
حالا در دوشان تپه ازبکی، سازهای معماری نمایان شده است که دکتر مهرداد ملک زاده سرپرست هیات کاوش باستان شناسی این محوطه به همشهری گفته است به احتمال بسیار زیاد، این یک بنای هخامنشی است که که کاربری آن احتمالا اداری است و بخش دیگری از آن همچنان در زیر خاک پنهان است که نیازمند کاوش های مجدد است.
کد خبر 809144 منبع: روزنامه همشهری برچسبها تاریخ - باستان شناسی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری خبر مهم فرهنگ - میراث فرهنگی تاریخ عمومی ایران یونسکومنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: تاریخ باستان شناسی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری خبر مهم فرهنگ میراث فرهنگی تاریخ عمومی ایران یونسکو محوطه باستانی ازبکی باستان شناسی پیش از میلاد تپه ازبکی دوشان تپه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۲۸۹۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از باستانشناسی خلیجفارس غافل ماندهایم
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابطعمومی پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری، مراسم گرامیداشت روز ملی خلیجفارس به همت پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری با همکاری سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح در دو بخش با رویکرد بررسی مستندات تاریخی و باستانشناسی خلیجفارس در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد.
مصطفی دهپهلوان که در مراسم افتتاحیه بزرگداشت روز ملی خلیجفارس میگفت، خلیج همیشه فارس را قلب زمین خواند و افزود: در اثبات حقانیت فارس بودن خلیجفارس و مدیریت این شاخآبه مهم تاریخی توسط ایرانیان طومار طومار اسناد، کتب و نقشههای تاریخی وجود دارد.
رییس پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری با قدردانی از برگزار کنندگان این برنامه گفت: جای چنین نشستی بین دریاداران، نیروهای نظامی، نیروهای مسلح کشور و پژوهشگران حوزه تاریخ میراثفرهنگی و باستانشناسی واقعاً خالی بود.
وی افزود: به روایت اسناد و مدارک باستانشناسی که امروز در کرانههای خلیجفارس بدست آمده، خلیجفارس بیش از بیست هزار سال تاریخ و پیشینه دارد، خلیجفارس مسیر رفت و آمد انسانهای نخستین و از دوران گذشته یکی از نقاط تلاقی فرهنگها و تمدنهای دنیای گذشته بوده است. از بندر تیس در چابهار تا بندر گمبرون، جزیره هرمز، قشم، لافت، حریره، لنگه، سیراف، طایری، دیر، بوشهر، خارک … و استقرارگاههای مهمی چون چگاسفلی و کاخهای هخامنشی در برازجان همه گواهی بر مدیریت ایرانیان و پارسیان بر این خطه از جغرافیا هستند.
به گفته دهپهلوان، باستانشناسی خلیجفارس موضوعی است که امروز از آن غافل ماندهایم، ظرفیت میراثفرهنگی کرانههای شمالی خلیجفارس به زعم و گمان باستانشناسان چیرهدستی که بر این خطه پژوهش کردهاند هزاران برابر سواحل جنوبی خلیجفارس است و این موضوعی است که باید به درستی از آن دفاع کنیم. خلیجفارس امروز حیثیت فرهنگی و ملی تاریخی ما است که باید بتوانیم بدرستی از آن دفاع کنیم.
وی با اشاره به اینکه خلیجفارس سپر و سینه ایران است اظهارکرد: خیلیها در دوران گذشته در تلاش بودهاند که این شاخآبه مهم را در دست بگیرند. اگر تاریخ را بخوانید در مییابید که رومیان نزدیک به هشتصد سال در تلاش بودهاند که مسیرهای تجاری که از ایران عبور میکند را در دست بگیرند. یافتههای باستانشناسی که از جنوب هندوستان بدست آمده نشان میدهد رومیان که نتوانستند ایرانیان را شکست بدهند و ترانزیت ایران را بدست بگیرند از طریق دریای سرخ ایران را دور زده و در جنوب هندوستان برای خود کلونی ایجاد کردهاند. پس موضوع دفاع از خلیجفارس موضوع امروز ما نیست و موضوعی است که دیرینگی آن به چند هزار سال پیش باز میگردد تا به امروز که ما رئیس علی دلواری و شهدای دفاع را در این سرزمین داریم.
دهپهلوان با طرح این پرسشها که جایگاه و ارزش میراثفرهنگی در چیست و یک یافته باستانشناسی یا بقایای یک بندر تاریخی به چه کار ما میآید و به چه درد مشکلات امروز ما میخورد؟ از جایگاه یک باستانشناس گفت: پاسخ تجربه زیستی است. تجربه زیستی که نیاکان ما در جایجای این سرزمین و از جمله در کرانههای شمالی خلیجفارس داشتهاند.
وی با اشاره به تجربه کاوشاش در گورستانی تاریخی در بندر بوشهر و گرمای طاقت فرسای محیط گفت: پاسخ این پرسش که گذشتگان ما در این خطه بدون تکنولوژیهای سرمایشی امروز، چه میکردهاند، را در بافت تاریخی خواهید دریافت، معماری بومی که مردمان بوشهر از آن استفاده میکردند و آنها را در مقابل این شرایط جوی و سخت منطقه محافظت میکرده است. میراث ناملموسی که از مردمان ما درکرانه شمالی خلیجفارس به جای مانده، تک تک این آداب و رسوم و موسیقی نشان از زیست مسالمت آمیزی است که انسان با دریا داشته است.
رییس پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری افزود: امروز کشورهایی نظیر عمارات بشدت بهدنبال یک تپه دوهزارساله هستند، ولی ما بیش از ۲۰ بندرگاه مهم تاریخی را داریم که آثار و شواهدی در آنها بدست آمده که نشان از تجارت و داد و ستد با مناطقی همچون چین دارد. امروز باستانشناسان و پژوهشگران چینی بشدت علاقمند هستند که روی آثار خودشان در این بندرگاهها کار کنند.
دهپهلوان اظهارکرد: امیدرواریم که ما در پژوهشگاه بتوانیم با همکاری مناطق آزاد و نیروهای مسلح پایگاههای پژوهشی خوبی را در باب حفاظت، صیانت، معرفی و شناخت میراثفرهنگی این خطه داشته باشیم. متأسفانه در دهههای گذشته شاید نادانسته برخی از محوطههای کلیدی و تاریخی ما از جمله پیتل در بوشهر که کهنترین کتابخانه ایران بشمار میرفت در یک منطقه نظامی قرار گرفته، تبدیل به میدان تیر شده و بخش زیادی از این اسناد مکتوبی که گواه محکمی بر حاکمیت ایرانیان بر خلیج فارس است را از دست دادهایم.امیدواریم که بتوانیم در تعامل نیروهای مسلح با وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی، قلعه ریشهر در بوشهر را مورد بررسی و محوطههای مهمی که در محدودههای نظامی واقع شدهاند را مورد واکاوی قرار دهیم.
رییس پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری درادامه با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص بیتوجه نبودن به دریا و آب افزود: ما به تاریخ و تمدنمان نیز بیتوجهی کردهایم. ممکن است که اختلافات کاری داشته باشیم ولی بر سر تاریخ تمدن این کشور نمیتوانیم اختلاف داشته باشیم. ما امروز مسئول هستیم تا میراثفرهنگی ارزشمندی که درکرانهها و جزایر خلیجفارس وجود دارد را بدرستی بعنوان اسنادی بر حاکمیت و تسلط ایرانیان و پارسیان بر این شاخآبه مهم تاریخی حفظ کنیم.
دهپهلوان در پایان با درود به روان شهدای دفاع از گذشته تا به امروزگفت: دفاع از این سرزمین نقل دیروز و امروز نیست و در سرزمین ما پیشینهدار است. امیدواریم که در این حوزه بستر همکاریها فراهم شود، ما همه فرزندان این سرزمین هستیم که میتوانیم در کنار یکدیگر میراث آن را بدرستی پاس بداریم.
کد خبر 6092926 فاطمه کریمی